«Συστήματα Διαχείρισης Φωτισμού» από τον Ηλεκτρολογικό Τομέα της ΣΔΣΤΕ

Ο Ηλεκτρολογικός Τομέας Ι της Σιβιτανιδείου Σχολής για μια ακόμη φορά, σε πείσμα των καιρών, κατασκεύασε και προτείνει για διδασκαλία μια νέα καινοτόμα εποπτική ομάδα εργαστηριακών ασκήσεων, με τίτλο: «Συστήματα Διαχείρισης Φωτισμού».

Το νέο  εποπτικό πεδίο εφαρμογής Συστημάτων Διαχείρισης Φωτισμού, μελετήθηκε και σχεδιάσθηκε από τον γράφοντα και υλοποιήθηκε από τον γράφοντα και τον εκπαιδευτικό του τομέα Θανάση Αντωνόπουλο, στα πλαίσια του εργαστηριακού μαθήματος ΕΗΕ ΙΙ.

Στο νέο αυτό εποπτικό πεδίο εφαρμογής Συστημάτων Διαχείρισης Φωτισμού, τηρούνται όλες οι προδιαγραφές ασφαλείας για τους χειριστές και τα χρησιμοποιούμενα  υλικά της συγκεκριμένης τεχνικής. Ταυτόχρονα, διατηρούνται και πάλι – ως φόρος τιμής στους παλαιότερους συναδέλφους που συνέβαλλαν στην ανάδειξη του Ηλεκτρολογικού Τομέα της Σχολής – όλες οι προδιαγραφές της φιλοσοφίας υλοποίησης ασκήσεων με ταχυσυνδέσμους, που υπάρχουν στα πεδία εφαρμογής  και άλλων εργαστηρίων του Ηλεκτρολογικού Τομέα της ΣΔΣΤΕ. Επιπροσθέτως, επιβεβαιώνεται η θέση του Τομέα, πως η αξιοποίηση των εργαστηριακών εξοπλισμών και η προσθήκη των πιο σύγχρονων τάσεων τεχνολογίας στις διάφορες θεματικές ενότητες αυτών, αποτελούν τα διαπιστευτήρια για την επιτυχή ένταξη των μαθητών στην αγορά εργασίας.

Τα υλικά για την υλοποίηση του συγκεκριμένου πεδίου εφαρμογής με τίτλο «Συστήματα Διαχείρισης Φωτισμού» προσφέρθηκαν από την εταιρία φωτισμού OSRAM με διεπαφή του γράφοντα στον τομέα Ηλεκτρολογίας Ι της ΣΔΣΤΕ.

Το νέο εποπτικό εργαστηριακό πεδίο εφαρμογής με τίτλο «Συστήματα Διαχείρισης Φωτισμού» που έχει τη μορφή του παρακάτω σχήματος, και το οποίο παρέχει τη δυνατότητα για τον έλεγχο της ρύθμισης έντασης φωτισμού (dim): 

ü λαμπτήρων LED απλών και RGB (σταθερής τάσης),

ü λαμπτήρων φθορισμού απλών και χρωματιστών (RGB) και
ü λαμπτήρων αλογόνου.  

Επιπροσθέτως, παρέχει τη δυνατότητα για τον έλεγχο φωτιστικών LED (σταθερού ρεύματος) για χρησιμοποίηση σε εξωτερικούς χώρους με βαθμό προστασίας ΙΡ 67.

Μια εξαιρετική καινοτομία της κατασκευής του συγκεκριμένου πεδίου εφαρμογής είναι η δυνατότητα σύνδεσής του – μέσω γραμμής DALI – με το  από πέρσι κατασκευασμένο εποπτικό  «Σύστημα Διαχείρισης Φωτισμού Τεχνικής  DALI», αυξάνοντας με τον τρόπο αυτόν το εύρος της για μελέτη ηλεκτρικής εγκατάστασης, και κατά συνέπεια των περιπτώσεων που μπορεί να συναντηθούν στην πράξη. Η μορφή του συγκεκριμένου πεδίου εφαρμογής φαίνεται στο παρακάτω σχήμα 1.

Σχήμα 1. Μορφή του νέου εποπτικού εργαστηριακού πεδίου εφαρμογής με τίτλο «Συστήματα Διαχείρισης Φωτισμού»

Στο πεδίο εφαρμογής αυτό, ο έλεγχος των Συστημάτων Διαχείρισης Φωτισμού, πραγματοποιείται:

Ø μεμονωμένα – για την καθεμιά από τις 5 σημειούμενες ενότητες ελέγχων που αφορούν και σε διαφορετικά είδη λαμπτήρων. Πιο συγκεκριμένα,  η περιγραφή της κάθε ενότητας και ο αντίστοιχος τρόπος ελέγχου των κυκλωμάτων αυτών, που παρέχουν ακόμη και τη δυνατότητα αποθήκευσης σκηνών φωτισμού, δίνονται στον παρακάτω πίνακα 1:

Πίνακας 1.   Περιγραφή των ενοτήτων του νέου πεδίου εφαρμογής και  τρόπος ελέγχου αυτών
α/α	Περιγραφή ενότητας πεδίου εφαρμογής	Τρόπος ελέγχου
1	Έλεγχος ρύθμισης έντασης φωτισμού (dim) ταινιών LED RGB & φωτιστικού LED RGB σταθερής τάσης στα 24 V μέσω ηλεκτρονικού συστήματος (p.s./driver)	ü Τηλεχειριστήριο Υπερύθρων ü Χειριστήριο ασύρματου πομπού
2	Έλεγχος ρύθμισης έντασης φωτισμού (dim) χρωματιστών λαμπτήρων φθορισμού (RGB) με την τεχνική DALI και μέσω ειδικού ελεγκτή που συνδέεται σε δέκτη υπερύθρων	Ø Συμβατικό (απλό) button για την εφαρμογή της τεχνικής touch dim Ø Τηλεχειριστήριο Υπερύθρων
3	Έλεγχος ρύθμισης έντασης φωτισμού (dim) λαμπτήρων αλογόνου με την τεχνική DALI	·  Συμβατικό (απλό) button για την εφαρμογή της τεχνικής touch dim
4	Έλεγχος ρύθμισης έντασης φωτισμού (dim) λαμπτήρων φθορισμού: α. Τ5 με την τεχνική DALI β. εξοικονόμησης ενέργειας με βάση 4 pin.	§ Συμβατικά (απλά / αντίστοιχα) button για την εφαρμογή της τεχνικής touch dim
5	Έλεγχος φωτιστικών σωμάτων spot προβολέων & δαπέδου με λαμπτήρες LED σταθερού ρεύματος 350 mA, μέσω αντίστοιχου ηλεκτρονικού συστήματος	ü Ειδικοί διακόπτες

Ø  ομαδικά – με ταυτόχρονο έλεγχο στα διαφορετικά είδη λαμπτήρων – μέσω των ίδιων με παραπάνω συμβατικών (απλών) button για την εφαρμογή της τεχνικής touch dim.

Έτσι, είναι προφανές και αυτονόητο πως το πλήθος των ασκήσεων που μπορούν να διεξαχθούν στο συγκεκριμένα δύο εποπτικά πεδία εφαρμογής, στοχεύουν: 

ü στην εντρύφηση των σπουδαστών της Γ΄ Τάξης του Ηλεκτρολογικού Τομέα στα είδη και τα χαρακτηριστικά των διατάξεων και λαμπτήρων LED, που ως γνωστό θεωρείται και είναι ο φωτισμός του μέλλοντος,

ü στην εντρύφηση των σπουδαστών στα Συστήματα Διαχείρισης Φωτισμού με ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνική  DALI,

ü στη γνώση των νέων υλικών ελέγχου και διαχείρισης των συγκεκριμένων τεχνικών, που χρησιμοποιούνται κατά κόρον στην πράξη σε μεγάλα έργα αλλά και σε σύγχρονες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις φωτισμού κτιριακού αυτοματισμού, και

ü στον τρόπο υλοποίησης και συνδεσμολογιών των ηλεκτρικών γραμμών ηλεκτροδότησης με τις τεχνικές αυτές.

Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί, πως, η υποδομή και η ευελιξία του εργαστηρίου ΕΗΕ ΙΙ (ΠΗΕ) είναι τέτοια, ώστε, να παρουσιάζεται ακόμη μια σημαντική εκπαιδευτική και όχι μόνο εργαστηριακή άσκηση. Έτσι, με την προσθήκη ενός εξαρτήματος DALI Gateway για ΚΝΧ – το οποίο προσφέρθηκε ευγενώς από την εταιρία Siemens, ως αναγνώριση των προσπαθειών μας στις νέες τεχνολογίες – τα συγκεκριμένα πεδία εφαρμογής τεχνικής DALI μπορούν να ενσωματώνονται στα πεδία εφαρμογής τεχνικής ΚΝΧ του εργαστηρίου, για την περαιτέρω ανάπτυξη των δυνατοτήτων των ελέγχων αυτών. 

Ακόμη, και πάντα σύμφωνα με τις διαφαινόμενες απαιτήσεις των σύγχρονων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων φωτισμού που υλοποιούνται στην πράξη, κρίνεται σκόπιμο και επιβεβλημένο - κατά την άποψή μου - να συμπεριληφθούν στην διδακτέα ύλη του μαθήματος (εργαστηριακού και θεωρητικού) ΕΗΕ ΙΙ (Προηγμένες Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις) της Γ’ Τάξης του Ηλεκτρολογικού Τομέα των "νέων ΕΠΑΛ" τα Συστήματα Διαχείρισης Φωτισμού και η τεχνική  DALΙ. 

Στο σημείο αυτό πρέπει να γίνει, επιτέλους, αντιληπτό και κατανοητό, πως πρέπει να υπάρξει επικαιροποίηση των συνήθως πρόχειρα σχεδιασμένων - για διάφορους λόγους - Αναλυτικών Προγραμμάτων της ειδικότητας του Ηλεκτρολόγου Εγκαταστάσεων (ή όπως και να ονομασθεί στο εγγύς μέλλον) στις νέες τάσεις της αγοράς εργασίας, αλλά και της Ηλεκτρολογικής Επιστήμης.

Επιθυμία μας αποτελεί η παρουσίαση των δυνατοτήτων του συγκεκριμένου εποπτικού για το Σύστημα Διαχείρισης Φωτισμού με την Τεχνική  DALI και ΚΝΧ, σε συναδέλφους Εκπαιδευτικούς Ηλεκτρολόγους, αλλά και ενδιαφερόμενους επαγγελματίες Ηλεκτρολόγους, με σκοπό τη διάδοση της τεχνικής DALI και ΚΝΧ σε όλα τα επίπεδα χρησιμοποίησής τους, καθώς και την περαιτέρω βελτίωση του νέου μας εποπτικού.

Τα παραπάνω μπορούν να γίνουν πράξη με την διοργάνωση σεμιναρίων και Workshops με τη συγκεκριμένη θεματολογία, τόσο από την πλευρά της ΣΔΣΤΕ, αλλά και με τη συνεργασία της με διάφορους φορείς του ηλεκτρολογικού κλάδου. Ταυτόχρονα, με τη συνεχή προσθήκη σύγχρονων υλικών,  οι νέες τεχνικές και τεχνουργίες αυτών θα αξιοποιηθούν ακόμη περισσότερο στην εκπαιδευτική διαδικασία στη Σχολή.

Τέλος, το έργο αυτό είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Μανώλη Μαράκη που έφυγε πολύ γρήγορα από κοντά μας, και είμαστε σίγουροι πως θα τον ευχαριστούσε η δημιουργία και οι σκοποί του έργου αυτού.