Οι Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις, το Internet of Thinks και η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence)

Οι Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις όλων των επιπέδων και δομών ακολουθούν την Τεχνολογία που εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς μας, και εκφράζουν τις – διαχρονικές – απαιτήσεις των χρηστών τους για άνεση, ευελιξία, επεκτασιμότητα, εξοικονόμηση ενέργειας και φιλικότητα λειτουργιών μιας και αποτελούν μια επένδυση ζωής για αυτούς.

Οι αυξημένες απαιτήσεις λειτουργίας σε μια σύγχρονη ηλεκτρική εγκατάσταση έχουν ως κεντρική ιδέα τον ολιστικό έλεγχο και αυτοματισμό τους με ταυτόχρονο συνδυαστικό έλεγχο όλων των παράπλευρων συστημάτων π.χ. εξοπλισμός κλιματισμού, συναγερμού κ.λπ..

Οι λειτουργικοί αυτοί έλεγχοι βασίζονται στις συνθήκες προγραμματισμού για την έκφραση των επιθυμιών στην μοναδικότητα της διαβίωσης του κάθε ιδιώτη, και συμπεριλαμβάνουν:

α. τη συμμετοχή Νέων Υλικών,

β. την εμφάνιση Νέων Τεχνικών, Εξελιγμένων Λύσεων, Νέων Δυνατοτήτων,

γ. την ύπαρξη Νέων Πρόσθετων Νομοθετικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων,

δ. την παρακολούθηση εξελίξεων της τεχνολογίας σε τομείς του κλάδου,

ε. την μέτρηση της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικά ή σε τμήματα του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και

ζ. την απαίτηση για Σχεδίαση, Μελέτη και Σωστή Εφαρμογή

Χαρακτηριστικοί πολύ γενικοί έλεγχοι λειτουργιών και απαιτήσεων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων προηγμένης τεχνολογίας με τις διαχρονικές απαιτήσεις αυτής

Η διαμόρφωση – λοιπόν – του μέλλοντος των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων πηγάζει από τον ψηφιακό κόσμο του σήμερα, και με γενική απαίτηση τις πλήρως αυτοματοποιημένες λύσεις, στις οποίες εμπλέκονται μεταξύ τους  διαφορετικές Τεχνολογίες και Συστήματα τα οποία διαθέτουν τα δικά τους πρωτόκολλα επικοινωνίας επιπέδου Αυτοματισμού και  Εφαρμογών.

Στο σημείο αυτό αφενός πρέπει να διασαφηνιστεί, πως, ο Ηλεκτρολόγος δεν είναι υποχρεωμένος να είναι γνώστης όλων των παραπάνω Τεχνολογιών και Συστημάτων που ενδεχομένως να συνυπάρχουν σε ένα έργο.

Αφετέρου – όμως – πρέπει να διαθέτει το κατάλληλο γνωστικό επίπεδο που θα του προσδίδει την τεκμηριωμένη δυνατότητα για συνεννόηση και συνέργεια με άλλους τεχνικούς κατά την υλοποίηση της ηλεκτρικής εγκατάστασης ενός έργου, στα στοιχεία στα οποία πρόκειται να εμπλακεί π.χ. σε ανάλογες συνδεσμολογίες αντίστοιχων δικτύων ισχυρών ρευμάτων και δεδομένων κ.λπ..

Συνοπτικά και σε γενικές γραμμές, στις κύριες δραστηριότητες του σύγχρονου Ηλεκτρολόγου συμπεριλαμβάνονται:

-- η διεπαφή με τους πελάτες,

-- η έρευνα για τις ανάγκες σύμφωνα με το προφίλ του κάθε πελάτη,

-- η πρόταση – λύσεων προηγμένης & πιστοποιημένης τεχνολογίας με εμφανή προσέγγιση στις απαιτήσεις του και την μοναδικότητα του κάθε πελάτη

-- η τεκμηρίωση των προτάσεων αυτοματοποιημένων λύσεων στην αναμενόμενη εξοικονόμηση ενέργειας

-- η συνεργασία και η συνέργεια με άλλους τεχνικούς για τη διεκπεραίωση του έργου

-- ο σχεδιασμός και ο συντονισμός του στρατηγικού προγράμματος λειτουργίας της Η.Ε.,

-- η επιλογή των υλικών για την επικοινωνία των επιμέρους Τεχνολογιών και Συστημάτων που συμμετέχουν στην Η.Ε. και

-- η «εκπαίδευση» των χρηστών στο τελικό σύστημα της όλης Η.Ε. κατά την διαδικασία της παράδοσης αυτής

Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί, πως κατά την άποψη του γράφοντος, το παρόν … είναι το μέλλον. Έτσι, αντιλαμβανόμαστε, πως, η καθημερινότητα των σύγχρονων καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας κατακλύζεται – πλέον – και από πολλές εφαρμογές που βασίζονται στο Internet of Things (ΙοΤ) / Διαδίκτυο των πραγμάτων.

Σε αυτό – όπως είναι γνωστό – βρίσκονται διασυνδεδεμένες συσκευές (= πράγματα) οι οποίες ανήκουν σε ένα δίκτυο, συνήθως Wi-Fi, οι οποίες συλλέγουν πληροφορίες και ανταλλάσσουν δεδομένα σε μια διαδικασία υπηρεσιών, προκειμένου να προσαρμόσουν και να ολοκληρώσουν κάποιες δυναμικές λειτουργίες π.χ. έλεγχος έξυπνου λαμπτήρα RGB, έλεγχος έξυπνου κλιματιστικού κ.λπ..

Υπολογίζεται πως στις μέρες μας υπάρχουν παγκοσμίως 10 δις συσκευές ΙοΤ, ενώ μέχρι και 2025 και με την ανάπτυξη των 5G δικτύων αναμένονται περίπου 60 δις συσκευές ΙοΤ.

Η αναμενόμενη εξέλιξη του ΙοΤ μέχρι το 2025

Ο Ηλεκτρολόγος – σύμφωνα με την τάση που υπάρχει στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις – εμπλέκεται στο ΙοΤ με τις Plug & Play λύσεις, στις οποίες η διασύνδεσή τους στο διαδίκτυο αλλά και μερικές από τις λειτουργίες τους δεν είναι δυνατόν, να διαμορφωθούν από τον τελικό  χρήστη.

Ήδη πολλοί τελικοί χρήστες στρέφονται σε επαγγελματίες Ηλεκτρολόγους για την εγκατάσταση και ρύθμιση συσκευών ΙοΤ.

Το μελλοντικό πρόβλημα – λόγω της τεράστιας αύξησης των συσκευών ΙοΤ – είναι η ταχύτητα ανταπόκρισης των αντίστοιχων συσκευών που φιλοξενούνται στο Cloud, και η οποία αναμένεται να είναι αργή με όλα τα προβλήματα που θα επιφέρει αυτή στη λειτουργία τους.

Η λύση – ως γνωστόν – στο πρόβλημα αυτό εμφανίστηκε με ένα νέο τεχνολογικό φαινόμενο, την Τεχνητή Νοημοσύνη / Artificial Intelligence.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη – η οποία βασίζεται στους αλγορίθμους, δηλαδή,  μία σειρά από εντολές που έχουν αρχή και τέλος, οι οποίες είναι σαφείς με απώτερο σκοπό την επίλυση κάποιου προβλήματος – αναφέρεται στη σχεδίαση και υλοποίηση υπολογιστικών συστημάτων που χρησιμοποιούν ως βάση τους την ανθρώπινη συμπεριφορά.

Με τη σύζευξη του Internet των πραγμάτων (ΙοΤ) στο οποίο ουσιαστικά συνδέονται  «μη σκεπτόμενες» συσκευές στο διαδίκτυο, και της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑI) μέσω της οποίας «δίνεται εγκέφαλος» σε συσκευές, προκύπτει η Τεχνητή Νοημοσύνη των πραγμάτων / Artificial Internet of Things (AIoT). 

Αυτό και μόνο προσδίδει μεγάλη ταχύτητα ανταπόκρισης στις σκεπτόμενες συσκευές ΑΙοΤ μέσω λειτουργιών αλγορίθμων που εκφράζουν επιθυμίες του ανθρώπινου παράγοντα.

Η παραστατική εξίσωση της Τεχνητής Νοημοσύνης των Πραγμάτων (ΑΙοΤ)

Η Τεχνητή Νοημοσύνη – ήδη και σε ένα βαθμό δ– χρησιμοποιείται στις πλήρως και ολιστικά αυτοματοποιημένες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, μιας και αποτελούν την έκφραση των επιθυμιών στην μοναδικότητα της διαβίωσης του κάθε ιδιώτη.

Δηλαδή, μέσω συγκεκριμένων Αλγόριθμων περιλαμβάνουν κτιριακά δεδομένα για:

> προτάσεις σεναρίων διαβίωσης

> προτάσεις ενεργειακών στόχων

> δυνατότητες βελτιστοποίησης λειτουργίας

> δυνατότητες απόκλισης μη αποδεκτών χρήσεων.

Με άλλα λόγια η σχεδίαση μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης με σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης των πραγμάτων βασίζεται στην προκαταρκτική σκέψη η οποία αφορά την λειτουργία του συστήματος αυτοματοποιημένου ελέγχου (ΣΑΕ) κατά την σύνθεση της αρχιτεκτονικής δομής των αλγορίθμων της Τεχνητής Νοημοσύνης των πραγμάτων (AIoT), με επιπλέον απαίτηση την διασύνδεσή τους … και με όλες τις άλλες υφιστάμενες ευφυείς συσκευές

Από τα παραπάνω είναι προφανές, πως, οι σημερινές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις προηγμένης τεχνολογίας από έξυπνες χαρακτηρίζονται πλέον – και πολύ σωστά – ως εξυπνότερες, και ανάλογα με τον προορισμό εφαρμογής τους αφορούν κατοικίες, κτίρια, ξενοδοχεία, αυτοκίνηση, πόλεις κ.λπ..

Αντικείμενα προορισμού «Εξυπνότερων» ηλεκτρικών εγκαταστάσεων

Έτσι, εκτός των άλλων πλεονεκτημάτων τους, οι εξυπνότερες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν συγκεκριμένους Αλγόριθμους κτιριακών δεδομένων, οι οποίοι με τη σειρά τους ανήκουν σε παραμέτρους προγραμματιζόμενων υλικών και παρουσιάζουν δυνατότητες για:

-- έλεγχο λειτουργιών που αποτυπώνουν επακριβώς τις απαιτήσεις και συνήθειες που διαμορφώνουν τις συνθήκες διαβίωσης των χρηστών τους,

-- έγκαιρη πρόγνωση οποιασδήποτε αστοχίας και αναντιστοιχίας υλικών και λειτουργιών

-- μειωμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και κόστος κατασκευής,

-- εξασφάλιση αυξημένης βιωσιμότητας και ενεργειακής αποδοτικότητας,

-- διαχρονικότητα ευελιξίας και επεκτασιμότητας.

Το ζητούμενο στην υλοποίηση των «εξυπνότερων» ηλεκτρικών εγκαταστάσεων είναι η παροχή λύσεων εγγυημένου μέλλοντος στους χρήστες τους.

Οι λύσεις αυτές με τη σειρά τους, όπως άλλωστε είναι αναμενόμενο, προέρχονται από επαγγελματίες πιστοποιημένους και διαπιστευμένους – στην παρεχόμενη υπηρεσία – Ηλεκτρολόγους.

Οι Ηλεκτρολόγοι μιας τέτοιας διεργασίας αποκτούν – σύμφωνα με την διεθνή πρακτική – τον χαρακτηρισμό της αξίας του Ειδικού / Specialist / Expert

Επιγραμματικά, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ό,τι ο Ηλεκτρολόγος της σύγχρονης εποχής ως Ειδικός, και κατ’ επέκταση ως Ηλεκτρολόγος του μέλλοντος, γνωρίζει πως:

** Οι πελάτες επενδύουν και στην ηλεκτρική τους εγκατάσταση,  θέλουν και επιζητούν συμβατές λύσεις συστημάτων που να έχουν μέλλον,

** Οι πελάτες εμπιστεύονται τον Σύμβουλο Ηλεκτρολόγο τους,  όταν αντιληφθούν πως εκφράζει την μοναδικότητά τους στη σχεδίαση της ηλεκτρικής τους εγκατάστασης με βάση τις πραγματικές απαιτήσεις τους, συνοδευόμενες με την ασφάλεια και την άνεσή τους,

** Τα κύρια αιτήματα των καταναλωτών για τις σύγχρονες υπηρεσίες κτιρίων είναι η άνεση, η εξοικονόμηση ενέργειας, η αξιοπιστία και φυσικά η μεγάλη διάρκεια ζωής της ηλεκτρικής τους εγκατάστασης και τα οποία πρέπει να πεισθούν πως τους προσφέρονται, και τέλος

** Μια τεκμηριωμένη πρόταση με μια λύση προηγμένης τεχνολογίας από την πλευρά του Ηλεκτρολόγου π.χ. για βελτιστοποίηση των συνθηκών λειτουργίας μιας εγκατάστασης, ανεξάρτητα αν πρόκειται για ένα μικρό ή ένα πολύ μεγάλο έργο, επιδρά θετικά στο προφίλ του, προσδίδοντάς του επαγγελματική αναγνώριση και αναβάθμιση στο επάγγελμά του.

Λειτουργία ηλεκτρικών εγκαταστάσεων μέσω διαδικτύου και απομακρυσμένης διαχείρισης αυτών

Οι εξελίξεις στον Ηλεκτρολογικό Κλάδο μας τρέχουν πολύ γρήγορα προδιαγράφοντας μια νέα εποχή, που μπορούμε να την θεωρήσουμε ως το μέλλον,  απαιτεί – από την πλευρά του Ηλεκτρολόγου – συνεχή Επιμόρφωση και απόκτηση  Ειδικών γνώσεων,  δηλαδή, επένδυση και εντρύφηση σε νέες τεχνουργίες, αλλά και στις ιδιότητες των υλικών που περιλαμβάνουν αυτές.

Οι «ευφυείς» Ηλεκτρολόγοι πρέπει να ακολουθούν τις εξελίξεις αυτές για να είναι έτοιμοι στη νέα ψηφιακή εποχή και για να ξεχωρίζουν … από τους άλλους (που εξακολουθούν και παραμένουν να διαθέτουν στερεότυπη υποδομή γνωστικού επιπέδου)…

Εξάλλου, στην πρακτική της Ειδικότητάς μας έχει αποδειχτεί πως, για τον Ηλεκτρολόγο του παρόντος και του μέλλοντος, η Ηλεκτρική Εγκατάσταση ενός κτιρίου …  αποτελεί το μέσο έκφρασης και σύζευξης του πάθους του για την Επιστήμη του με τις νέες τεχνολογίες με σκοπό την άνεση και την ασφάλεια των πελατών του.

Συμπερασματικά και ως άποψη του γράφοντος, ο Ηλεκτρολόγος του παρόντος και στην ουσία του μέλλοντος,  είναι υποχρεωμένος, να μην σταματά να ασχολείται συνέχεια με την επικαιροποίηση των γνώσεών του καθώς και με την καινοτομία / innovation στην ειδικότητά του, ώστε να βρίσκεται επιτυχώς επαγγελματικά στο παρόν … το οποίο έχουμε πάντα γύρω μας και το οποίο προδιαγράφει το μέλλον μας.

Πηγές Πληροφοριών:

CEDEFOP, EQF, Άρθρα: Κων/νου Δασκαλάκη, Γ. Σαρρή, Μ. Καλογεράκη

Φυλλάδια ABB, KNX, DALI, Tridonic, ΕΛΟΤ, Quantum