Andre Ampere: ιστορικά και εγκυκλοπαιδικά στοιχεία

Στη Γαλλία, οι αρχές του έτους 1775 για μια συγκεκριμένη οικογένεια που κατοικούσε στην πόλη Λυών ήταν πολύ χαρούμενη.

Στις 20 Ιανουαρίου, ήρθε στον κόσμο ο Andre Ampere, ο πρώτος και μοναδικός γιος ενός αξιότιμου αγοραστή μεταξιού. 

Ο νεαρός Andre που μεγάλωνε σε ένα περιβάλλον γαλήνης και αφθονίας, είχε την τύχη να διδάσκεται σύμφωνα με τις νεότερες εκπαιδευτικές τάσεις της εποχής του, μόνος σε σημαντικό βαθμό, και φυσικά να επιλέγει τα αντικείμενα που τον ενδιέφεραν, ενώ είχε στην διάθεσή του μια ανεπτυγμένη οικογενειακή βιβλιοθήκη.

Πολύ συχνά ανάτρεχε στην Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του Diderot και του d’Alembert, κάτι που του παρείχε ευρύτερες γνώσεις.

Ο Andre Ampere όχι μόνο διδασκόταν με θέληση, αλλά επέδειξε επίσης τεράστιο ταλέντο προς αυτή την κατεύθυνση. Την πρώτη του επιστημονική εργασία, την συνέταξε σε ηλικία σχεδόν 13 ετών. 

Πάνω από την Γαλλία και την οικογένεια, όμως, άρχισαν να συγκεντρώνονται μαύρα σύννεφα.

Ξέσπασε επανάσταση, η οποία ταρακούνησε την Ευρώπη, και που είχε καταστρεπτική συνέπεια για την τύχη του Ampere, γιατί ο πατέρας του τασσόταν με τη μοναρχία, κάτι που τελικά τον οδήγησε στον θάνατο.

Ο θάνατός του, αποτέλεσε πλήγμα για τον Andre Ampere, το οποίο τον ώθησε να εγκαταλείψει τις σπουδές για πολλούς μήνες.

Με τον καιρό οι κοινωνικές αλλαγές και η απώλεια του μέχρι πρότινος στάτους, τον οδήγησαν εκ νέου στον κόσμο της επιστήμης. 

Ο Ampere προκειμένου να συντηρεί την σύζυγό και τον νεογέννητο γιό του, άρχισε να παρέχει ιδιωτικά μαθήματα μαθηματικών, φυσικής και χημείας, ενώ ταυτόχρονα ίδρυσε ένα οικιακό εργαστήριο, στο οποίο μπορούσε να αναπτύσσει τις ιδέες του.

Πολύ σημαντική για την εξέλιξη της καριέρας του υπήρξε η εργασία το Λύσεις στο θέμα της μαθηματικής θεωρίας των παιγνίων, η οποία εκτιμήθηκε από το περιβάλλον του και του εξασφάλισε δημοσιότητα.

Παρά το ότι ο Ampere δεν διέθετε κανέναν επίσημο τίτλο, κατάφερε να λάβει την θέση του λέκτορα στην Λυών. 

Αργότερα, μετά τον τραγικό θάνατο της συζύγου του και την μετακόμιση στη πρωτεύουσα, ο επιστήμονας ξεκίνησε διαλέξεις στο Palaiseau και το Παρίσι.

Ο Ναπολέων με τον καιρό τον έχρισε γενικό επιθεωρητή των Γαλλικών Ανώτερων Σχολών.

Η καριέρα του επετράπη χάρη στις αναρίθμητες επιτυχίες και πρωτοποριακές ανακαλύψεις, ειδικότερα στον τομέα του ηλεκτρομαγνητισμού, επάνω στον οποίο το ίδιο διάστημα έδειξε ενδιαφέρον μεταξύ άλλων και ο Alessandro Volta.

Παρουσίασε μαθηματικά την εξάρτηση μεταξύ των ηλεκτρικών και των μαγνητικών φαινομένων, ενώ σχημάτισε και τον γνωστό μας σήμερα νόμο του Ampere, ο οποίος εξακολουθεί να εφαρμόζεται στις ημέρες μας.

Επιπλέον οι θεωρίες του κατέστησαν αμφισβητημένες από τους σύγχρονούς του επιστήμονες, και η σημασία τους επιβεβαιώθηκε αρκετά αργότερα.

Ο Ampere δεν περιορίστηκε αποκλειστικά στον κλάδο του. 

Κατά την διάρκεια της καριέρας του, προετοίμασε επίσης την μελέτη τεχνητής γλώσσας, ενώ ασχολήθηκε επίσης με την φιλοσοφία και την χημεία. Επεξεργάστηκε επίσης σχέδιο ηλεκτρομαγνητικού τηλέγραφου, το οποίο τελειοποιήθηκε από τον Carl Gauss και τον Wilhel Weber.

Παρά τις πολλές αξιώσεις και την εκτίμηση, ο Ampere δεν κατάφερε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ευτυχία και εκπλήρωση ζωής.

Οι τραυματικές του εμπειρίες από την νεότητα και ο πρώιμος θάνατος της συζύγου του είχαν σε αυτόν επιπτώσεις. 

Την επούλωση αυτών αναζήτησε στην θρησκεία, αλλά ακόμη και αυτή δεν του έφερε την ανακούφιση. 

Στην ταφόπλακά του βρίσκεται επιγραφή την οποία έγραψε ο ίδιος  - "Tandem felix" (Επιτέλους Ευτυχισμένος).

Τα επιτεύγματα του Andre Ampere σήμερα δεν φαντάζουν τόσο πρωτοποριακά, αλλά αν τα αναλογιστούμε για λίγο, θα αντιληφθούμε πως οι ανακαλύψεις του Γάλλου μαθητή, αποτέλεσαν την απόλυτη βάση την οποία εκλαμβάνουμε ως πανάκεια στην καθημερινή μας εργασία. 

Από την οπτική αυτή, δεν εκπλήσσει το γεγονός η ανάμνηση του Ampere σε πολλά επίπεδα – βρέθηκε στον κύκλο των 72 εξαίρετων εφευρετών, των οποίων οι ανακαλύψεις βρίσκονται στον πύργο του Άιφελ (όπως ο Charles - Augustin Coulomb).

Η μονάδα έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος στο σύστημα SI φέρει το επώνυμό του.

Επιπλέον, η 10η Ιουνίου, ημέρα θανάτου του φυσικού επιστήμονα, ανακηρύχθηκε ως ημέρα του Ηλεκτρολόγου, και εορτάζεται σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ασφαλώς το επώνυμο του Ampere μας είναι γνωστό από την ονομασία της μονάδας έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία ορίστηκε το έτος 1881.

Σε αυτήν βασίζεται κάθε ηλεκτρολόγος και ηλεκτρονικός - γνωστή με το γράμμα Α, βρίσκεται σε κάθε πολύμετρο ή ασφάλεια προστασίας. Η μέτρηση της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος (Α) αποτελεί βάση που επιτρέπει τον υπολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Η μονάδα του Ampere, βρίσκεται επίσης σε έγγραφα παθητικών εξαρτημάτων, ημιαγωγών, 

ηλεκτρομηχανικών εξαρτημάτων…

Αν και στην πραγματικότητα η εργασίες του Andre Ampere εστίαζαν κυρίως στην μαθηματική περιγραφή του φαινομένου του ηλεκτρομαγνητισμού, στις μέρες μας χρησιμοποιείται ευρέως (π.χ. σε κινητήρες). 

Αυτό μας δείχνει πόσο γρήγορα ο Ampere έδωσε στον ηλεκτρισμό την ευκαιρία της πολιτισμικής ανάπτυξης.

Στην εποχή των ψηφιακών αισθητήρων έντασης ρεύματος ή των αμπεροτσιμπίδων, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς με ποιόν τρόπο πραγματοποιούνταν τα πειράματα του Γάλλου μαθητή - πόση εφευρετικότητα απαιτούσε το διάστημα της επεξεργασίας, καθώς και η συλλογή δεδομένων και η λήψη αποτελεσμάτων.

Αυτό, για την τότε εποχή,  αποτελούσε πρόκληση για ανθρώπους πραγματικά χαρισματικούς.

Σήμερα μπορούμε απλά να χαμογελάσουμε στην σκέψη, πως, όλοι μας έχουμε ακούσει για τα Ampere, αλλά σχεδόν κανείς, για τον ένα, τον μεγάλο Ampere.

  

Πηγή: ΤΜΕ